W przeciwieństwie do leków wiele operacji nie przeszło badań, które potwierdzałyby ich skuteczność oraz bezpieczeństwo.
Miliony operacji kolan, ramion czy bolesnych pleców było wykonywanych bez jakichkolwiek badań, które weryfikowałyby czy naprawdę działają.
Ostatnie doniesienia wskazują ,że wiele z nich nie działa lepiej niż procedura placebo.
Wiem, że to niezbyt pocieszająca perspektywa.
Jeśli jednak należycie do osób cierpiących na bóle przewlekłe lub leczących takie bóle, rzućcie okiem na poniższy przegląd badań.
Operacja stawu kolanowego
Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego są bardzo często spotykane ale nie koniecznie są skorelowane z bólem.
Wiele osób ma zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe ,nie odczuwając żadnego bólu, jednocześnie wiele osób z bólami kolan nie ma żadnych zmian zwyrodnieniowych.
Na przekór tej wątpliwej korelacji wykonuje się setki operacji, które mają na celu „korygowanie” zmian zwyrodnieniowych.
Około 15 lat temu ,dwie najczęściej wykonywane operacje stawu kolanowego to: chirurgiczne oczyszczenie stawu oraz płukanie stawu.
Celem tych zabiegów jest usunięcie wolnych ciał w obrębie powierzchni stawowych, zakłada się bowiem , że owe ciała mogą działać drażniąco.
W wielu przypadkach wyniki tych zabiegów nie są zadowalające więc zachodzi pytanie czy mniej inwazyjne formy tj. ćwiczenia i fizjoterapia , mogą być lepszą i bezpieczniejszą drogą powrotu do zdrowia.
W celu zbadania skuteczności wyżej wymienionych procedur, naukowcy podzielili badanych na dwie grupy.
Jedna grupa miała prawdziwą operację stawu kolanowego, drugiej grupie wykonano tylko nacięcia na skórze, takiej ak wykonuje się przy oczyszczaniu czy płukaniu stawu kolanowego. Nikt z badanych ie wiedział do której grupy należał.
Po określonym czasie badani spotkali się aby sprawdzić u nich poziom bólu oraz funkcję.
Wiecie co;-)? – osoby z grupy „fałszywej” operacji czuły się tak samo jak te , które były poddane prawdziwemu zabiegowi.
Jak widać obie procedury działają poziomie psychologicznym, nie struktury.
Jakkolwiek badanie te dowiodło iż zabiegi te są często bezużyteczne.
Tak czy owak każdego roku wykonywało się setki takich operacji za miliony złotych.
Inne badania wykazały, że operacje te nie są skuteczniejsze niż ćwiczenia oraz utrata wagi.
Czyszczenie oraz płukanie stawu kolanowego zostały nieco wyparte przez częściową meniscectomię ale i tutaj wyniki nie są zbyt zadowalające.
W 2015 roku naukowcy badacze podsumowali wynik 9 badań naukowych, dotyczących artroskopii stawu kolanowego.
Wywnioskowali oni iż przynoszą one mało korzyści a powikłania pozabiegowe mogą być bardzo szkodliwe dla zdrowia.
Jak to możliwe , że nadal wykonuje się setki operacji , które nie były nigdy dotąd przebadane pod kątem skuteczności ?
Odpowiedź jest dość prosta – wielu lekarzy przedkłada swoje doświadczenie nad badania naukowe oraz aktualną wiedzę.
Oczywiście w kontrargumentacji często padną przykłady „wyleczeń” po artroskopii , podczas gdy leczenie zachowawcze zawiodło.
Na podstawie aktualnej literatury można wnioskować , iż zmiany po takich zabiegach występują stricte na poziomie psychologicznych i neurologicznym a nie samej struktury stawy .
Źródła:
1. Heidari, Behzad. 2011. “Knee Osteoarthritis Prevalence, Risk Factors, Pathogenesis and Features: Part I.” Caspian Journal of Internal Medicine 2 (2): 205–12.
2. Lubowitz, James H. 2002. “A Controlled Trial of Arthroscopic Surgery for Osteoarthritis of the Knee.” Arthroscopy 18 (8): 950–51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12368798.
3. Why ‘Useless’ Surgery Is Still Popular. http://www.nytimes.com/…/the-right-to-know-that-an-operatio…
4. Kirkely, Birmingham, et al. 2008. “A Randomized Trial of Arthroscopic Surgery for Osteoarthritis of the Knee.” New England Journal. Vol. 359, 1097.
5. Thorlund, J. B., C. B. Juhl, E. M. Roos, and L. S. Lohmander. 2015. “Arthroscopic Surgery for Degenerative Knee: Systematic Review and Meta-Analysis of Benefits and Harms.” Bmj 350 (jun16 3): h2747–h2747. doi:10.1136/bmj.h2747.
6. Järvinen, Teppo L N, and Gordon H Guyatt. 2016. “Arthroscopic Surgery for Knee Pain.” BMJ (Clinical Research Ed.) 354 (July). British Medical Journal Publishing Group: i3934. doi:10.1136/BMJ.I3934.
7. Siemieniuk, Reed A C, Ian A Harris, Thomas Agoritsas, Rudolf W Poolman, Romina Brignardello-Petersen, Stijn Van de Velde, Rachelle Buchbinder, et al. 2017. “Arthroscopic Surgery for Degenerative Knee Arthritis and Meniscal Tears: A Clinical Practice Guideline.” Bmj, j1982. doi:10.1136/bmj.j1982.
Pozdrawiam Serdecznie
Marcin Absalon
